Επί του ζητήματος που ανέκυψε εν σχέσει με το θεσμό Νομικής Βοήθειας, συνεδρίασε εκτάκτως χθες 19/5/2020 και σήμερα 20/5/2020 η Επιτροπή Νομικής Βοήθειας του Δ.Σ.Α. και εξέδωσε το κάτωθι πόρισμα:
Σε συνέχεια της διακοπείσης έκτακτης συνεδρίασης της 19ης-5-2020, για το αναφυέν ζήτημα σχετικά με την εφαρμογή του Κανονισμού Νομικής Βοήθειας, κατά το διάστημα αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων, λόγω της υγειονομικής κρίσης, συνεκλήθη εκ νέου σήμερα, την 20-05-2020, και ώρα 11:00, στα γραφεία του Δ.Σ.Α., η Επιτροπή Νομικής Βοήθειας, με τη συμμετοχή των μελών της, Αναλυτή Ευστάθιου, Κλεφτοδήμου Γεωργίου και Ματαλιωτάκη Μεθόδιου.
Κατά την έναρξη της συνεδρίασης, ετέθη υπ’ όψιν της Επιτροπής το υπ’ αριθμ. πρωτ. 4715/20-05-2020 έγγραφο υπογεγραμμένο παρά του Γενικού Διευθυντού του Δ.Σ.Α., σύμφωνα με το οποίο έγιναν γνωστά στα μέλη της Επιτροπής τα κάτωθι:
«Σε απάντηση σχετικών ερωτημάτων σας, σας γνωρίζω ότι μετά την αναστολή διεξαγωγής των δικών και του κλεισίματος των δικαστηρίων και των υπηρεσιών τους και μετά την άρνηση και τις ενστάσεις των δικηγόρων του συλλόγου που απασχολούνται και στη Νομική Βοήθεια να εργασθούν εκεί λόγω παντελούς έλλειψης υγειονομικών μέτρων ασφαλείας (έλλειψη μασκών, αντισηπτικών, ασφάλειας χώρων) αλλά και με βάση τη γενική πολιτική του συλλόγου για την προστασία των δικηγόρων, υπαλλήλων και συναλλασσόμενων δεν υπήρξε υπηρεσία από τους δικηγόρους της Νομικής Βοήθειας στο κρίσιμο διάστημα.
Ήδη ίσχυε ο κατάλογος που είχε αποσταλεί μερίμνη της κας Μαντουβάλου, η οποία μετά την νέα παράταση της αναστολής των δικών με ειδοποίησε ότι θα ισχύσει ο ίδιος κατάλογος όπως έγινε και στις γιορτές των Χριστουγέννων και το θέρος.
Στις 11-5-2020 στάλθηκε νέος κατάλογος Δικηγόρων Νομικής Βοήθειας και από σήμερα όσοι δικηγόροι είναι στο σύλλογο και δεν απασχολούνται σε άλλες έκτακτες ανάγκες του συλλόγου (ΤΑΧΔΙΚ/Ψηφιακές υπογραφές) αρχίζουν υπηρεσία.
Θέμα υφίσταται με την έκδοση γραμματίων νομικής βοήθειας που εκδόθηκαν 1-4-2020 από Δικηγόρο, χωρίς να το δικαιούται.
Για το θέμα αυτό έδωσα εντολή για έρευνα, σύμφωνα και με τις οδηγίες σας, στον Διευθυντή Πληροφορικής κ. Μανιό, ο οποίος αφού εξετάσει τα δεδομένα θα σας υποβάλει έγγραφη αναφορά.»
Εν συνεχεία, προσκληθείσα ενεφανίσθη, ενώπιον της Επιτροπής, η Προϊσταμένη του Τμήματος Δικηγορικού Λειτουργήματος και Νομικής Βοήθειας του Δ.Σ.Α. και Επιβλέπουσα Νομικής Βοήθειας, κατά τον από 17-01-2020 ψηφισθέντα ομοφώνως από το Δ.Σ. Κανονισμό Νομικής Βοήθειας, η οποία αφού παρέσχε προφορικώς σχετική ενημέρωση, ενεχείρισε το από 19-05-2020 έγγραφό της, σύμφωνα με το οποίο :
«Σχετικά με τους καταλόγους Νομικής Βοήθειας για την αποστολή των οποίων είμαι υπεύθυνη έχω να σας ενημερώσω τα εξής:
Κατά τη διάρκεια της προσωρινής αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων λόγω κορωνοϊού από 16/3/2020 έως 8/5/2020 ο κατάλογος δικηγόρων σύμφωνα με το αρ. 6 Ν. 3220/2004 παρέμεινε ο ίδιος ήτοι από Βαρδάκη Ασπασία έως και Δερμιτζάκη Αργυρώ.
Συνήθης πρακτική του ΔΣΑ από την έναρξη της ισχύος του Ν. 3226/2004 ήταν ο εβδομαδιαίος κατάλογος που στέλναμε στα δικαστήρια να παραμένει ο ίδιος κατά τη διάρκεια αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων λόγω αποχής δικηγόρων, εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, θερινών διακοπών και εκλογών.
Μάλιστα παγίως στις ανωτέρω περιπτώσεις ο κατάλογος παρέμενε ο ίδιος για μία επί πλέον εβδομάδα μετά την λήξη της αναστολής. Με το ίδιο σκεπτικό λειτουργήσαμε και κατά η διάρκεια της αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων λόγω κορωνοϊού.
Στις 4 Μαϊου η κυρία Πουρνάρα, υπεύθυνη της γραμματείας των βουλευμάτων του Πρωτοδικείου Αθηνών επικοινώνησε με το γραφείο του Διευθυντή προκειμένου να επισημάνει, ότι ο κατάλογος έχει εξαντληθεί και πρέπει επειγόντως να αντικατασταθεί. Όπερ και έγινε.
Στις 8 Μαϊου στάλθηκε νέος κατάλογος με ισχύ από 11 Μαϊου έως 15 Μαϊου από Δημάδη Αγλαϊα έως και Θεοφανίδη Δέσποινα. Σημειώνεται ότι ο κατάλογος παρέμενε και την εβδομάδα από 18 Μαϊου έως και 22 Μαϊου 2020 μετά από σύμφωνη γνώμη των μελών της Επιτροπής Νομικής Βοήθειας του ΔΣΑ, καθώς ήταν δέκτες παραπόνων δικηγόρων εξαιτίας της αναστολής της λειτουργίας των δικαστηρίων δεν είχαν διοριστεί αυτεπάγγελτα.
Καταλήγοντας, σας επισημαίνω ότι η αρμοδιότητά μου σε σχέση με τα θέματα της Νομικής Βοήθειας συνίσταται κατά κύριο λόγο στην αποστολή μηνιαίων και εβδομαδιαίων καταλόγων στους προϊσταμένους των δικαστηρίων. Δεν έχω δε καμία εμπλοκή με τους διορισμούς και τον τρόπο επιλογής των δικηγόρων από τους ισχύοντες εκάστοτε εβδομαδιαίους καταλόγους.»
Η Επιτροπή, αφού μελέτησε τα ανωτέρω έγγραφα, καθώς και λεπτομερή στοιχεία εκ των καταστάσεων προεισπράξεων (κωδικός νομικής βοήθειας) της επίμαχης περιόδου, που χορηγήθηκαν αιτήσει της, από το Τμήμα Μηχανογράφησης - Τηλεματικής του Δ.Σ.Α., και όλη τη σχετική επί του θέματος αλληλογραφία, μετά από διαλογική συζήτηση και διάσκεψη κατέληξε στις ακόλουθες διαπιστώσεις, εν σχέσει με τους διορισμούς δικηγόρων νομικής βοήθειας, περιόδου 16/3/2020 μέχρι και σήμερα:
1. Πράγματι, μετά την αποφασισθείσα αναστολή λειτουργίας των Δικαστηρίων, από την 13η-3-2020, οι συνάδελφοι δικηγόροι του Συλλόγου που είναι επιφορτισμένοι με την εποπτεία και τήρηση των διαληφθέντων στον Κανονισμό Νομικής Βοήθειας δεν προσήλθαν να εκτελέσουν τη σχετική υπηρεσία εντός του Μεγάρου του Εφετείου, επικαλούμενοι την έλλειψη επαρκών υγειονομικών μέτρων ασφαλείας. Ώστε, φέρεται ότι ουδείς παρέστη Δικηγόρος Υπηρεσίας του Δ.Σ.Α. να αναλάβει και εκτελέσει την οικεία υπηρεσία, καθ’ όλο το κρίσιμο χρονικό διάστημα, έως της σήμερον, με πρόδηλη συνέπεια την έλλειψη οιασδήποτε ενημέρωσης για τον -ένεκα της μη έγκαιρης ανανέωσης του Καταλόγου Νομικής Βοήθειας- κατ’ επανάληψη διορισμό δικηγόρων εξ’ αυτού.
2. Φέρεται, κατά πάγια πρακτική ακολουθουμένη υπό του αρμοδίου Τμήματος Δικηγορικού Λειτουργήματος και Νομικής Βοήθειας του Δ.Σ.Α., και μάλιστα από της ενάρξεως ισχύος του Ν. 3226/2004, ο εβδομαδιαίος κατάλογος που αποστέλλεται στις οικείες Γραμματείες Δικαστηρίων και Εισαγγελιών, να μην ανανεούται ανά εβδομάδα, κατά τη διάρκεια αναστολής λειτουργίας των δικαστηρίων λόγω αποχής δικηγόρων, εορτών Χριστουγέννων και Πάσχα, θερινών διακοπών και εκλογών, αλλά να εξακολουθεί ισχύων ο ίδιος, για όλο το διάστημα της αναστολής, πλέον μιας εβδομάδας μετά την λήξη της αναστολής.
Ώστε, κατ’ εφαρμογή της αυτής πρακτικής, η Επιβλέπουσα Νομικής Βοήθειας διατήρησε και δεν ανανέωσε, από της 16ης-03-2020, τον εβδομαδιαίο Κατάλογο (ΒΑΡ.... – ΔΕΡ....), έως και την 11η-05-2020, ότε και φέρεται να απεστάλη ο επόμενος κατ’ αλφαβητική σειρά κατάλογος (ΔΗΜ... – ΘΕΟΦ....), που εξακολουθεί να ισχύει έως και της σήμερον.
3. Κατόπιν ενδελεχούς ερεύνης των Καταστάσεων Προεισπράξεων εκ της Μηχανογράφησης - Τηλεματικής, φέρονται να έχουν συντελεστεί από συναδέλφους παρεκκλίσεις - παραβάσεις των σχετικών προβλέψεων του Κανονισμού Νομικής Βοήθειας, συγκεκριμένα φέρονται να έχουν εκδώσει προεισπράξεις (κωδικός Νομικής Βοήθειας) για την παράσταση, ενώπιον Ποινικών Εφετείων και Ανακριτών, κατά το επίμαχο διάστημα, δικηγόροι, οι οποίοι δεν περιελαμβάνοντο, κατά την εμφαινόμενη ημέρα έκδοσης της προείπραξης, στους δύο ως ανωτέρω διαδοχικώς ισχύσαντες Καταλόγους.
Πλέον αυτού, δε, συγκεκριμένοι δικηγόροι, αν και περιεχόμενοι στον ισχύοντα Κατάλογο, φέρονται να έχουν εκδώσει -οι ίδιοι- πλέον της μιας, σε κάποιες, μάλιστα, περιπτώσες και πολλές περισσότερες -έως και δέκα (10)- προεισπράξεις.
4. Διεπιστώθη ευθεία παράβαση του Κανονισμού, με περαιτέρω προεκτάσεις, στην περίπτωση, κατά την οποία συγκεκριμένος συνάδελφος, , μη δικαιούμενος να μετέχει του Καταλόγου Νομικής Βοήθειας, παρά ταύτα εσφαλμένως συμπεριληφθείς σε αυτόν, εξέδωσε πλείονες της μιας προεισπράξεις παράστασής του, ενώπιον Ποινικών Εφετείων.
5. Ο συνάδελφος, Σύμβουλος - μέλος του Δ.Σ. του Δ.Σ.Α., διατελέσας και μέλος της Επιτροπής Νομικής Βοήθειας, ..., κατά το αυτό χρονικό διάστημα, στο οποίο -σημειωτέον- συμπεριλαμβανόταν στον οικείο Κατάλογο, φέρεται να εξέδωσε περισσότερα του ενός (1) γραμμάτια προεισπράξεων.
Κατόπιν των ανωτέρω όλων, η Επιτροπή αποφασίζει :
1. Να διερευνηθούν, υπό του Γενικού Διευθυντού του Δ.Σ.Α., τυχόν παραλείψεις και ενδεχόμενη αναζήτηση ευθυνών όλων των συναρμοδίων λειτουργών της Υπηρεσίας, εν σχέσει με : τη μη προσέλευση των δικηγόρων του Δ.Σ.Α. που έχουν επιφορτισθεί με την τήρηση των προβλέψεων του Κανονισμού Νομικής Βοήθειας, να αναλάβουν και εκτελέσουν υπηρεσία στην κρίσιμη θέση ευθύνης στα γραφεία του Δ.Σ.Α. στο Μέγαρο του Εφετείου Αθηνών, καθ’ όλο το διαδραμόντα χρόνο από της 13ης-03-2020 και έως σήμερον, με απότοκο της οποίας τη μη έγκαιρη ενημέρωση των συναρμοδίων επί της ροής του Καταλόγου Νομικής Βοήθειας, της εξάντλησής του, και του ένεκα αυτής κατ’ επανάληψη διορισμού των ίδιων δικηγόρων.
2. Να προσκληθούν, δι’ ηλεκτρονικής αλληλογραφίας υπό του αρμοδίου Τμήματος Δικηγορικού Λειτουργήματος και Νομικής Βοήθειας, όλοι -ανεξαιρέτως- οι δικηγόροι που φέρονται να ενέχονται στις ανωτέρω διαπιστωθείσες παρεκκλίσεις ή παραβάσεις προβλέψεων του Κανονισμού Νομικής Βοήθειας, προκειμένου να παράσχουν, με κάθε πρόσφορο τρόπο, εξηγήσεις επί των διαπιστώσεων, και να παραπεμφθούν προς αξιολόγηση, ενώπιον της Επιτροπής, οι περιπτώσεις όσων συναδέλφων οι εξηγήσεις δεν κρίνονται επαρκείς, ώστε εν συνεχεία να τύχουν εφαρμογής τα οριζόμενα στη διάταξη του άρθρου 7 του Κανονισμού.
3. Να προσκληθεί, αμελλητί κατ’ εξαίρεση, ενώπιον της Επιτροπής, ο Σύμβουλος - μέλος Δ.Σ. του Δ.Σ.Α., ..., προκειμένου να παράσχει εξηγήσεις για φερόμενες πράξεις, παραλείψεις και ενδεχόμενες ευθύνες του, καθ’ όλο το υπό κρίση διάστημα, κατά το οποίο φέρεται κατ’ αρχήν να είχε αντίληψη επί της διαφανείσης όλως προβληματικής λειτουργίας του θεσμού της Νομικής Βοήθειας, φέρεται να παρέλειψε, ωστόσο, να προβεί στη στοιχειώδη, έστω, ενημέρωση οιουδήποτε αρμοδίου εκ της Υπηρεσίας, οιουδήποτε εκ των μελών της Επιτροπής Νομικής Βοήθειας, του Προέδρου ή μέλους του Προεδρείου ή οιουδήποτε συναδέλφου Συμβούλου του Δ.Σ. του Δ.Σ.Α., αντ’ αυτού, δε, φέρεται να εξέδωσε πλέον της μιας (1) προεισπράξεις προς παράστασή του σε πλείονες της μιας (1) υποθέσεις, ενώπιον Ανακριτού και Ποινικού Εφετείου, για χρονικό διάστημα, πάντως, συμπερίληψής του στον οικείο Κατάλογο.
4. Να διερευνηθούν οι ειδικότερες συνθήκες έκδοσης προεισπράξεων (κωδικός Νομικής Βοήθειας), σε μη δικαιούμενο να μετέχει του Καταλόγου Νομικής Βοήθειας δικηγόρο, και να αναζητηθεί πειθαρχική ευθύνη τόσο του ιδίου του συναδέλφου όσο και του εκδώσαντος τις προεισπράξεις αυτές.
5. Να γνωστοποιηθεί ο καθόλου σχηματισθείς, υπό της Επιτροπής, φάκελος, στον Πρόεδρο του Πειθαρχικού Συμβουλίου του Δ.Σ.Α., προς αξιολόγηση και περαιτέρω δικές του ενέργειες.
Μετά τιμής
Η Επιτροπή Νομικής Βοήθειας