ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ (18.12.2008) Το Δικαίωμα Υπεράσπισης

1.Ο συνήγορος του κατηγορουμένου αποτελεί μια κατάκτηση του σύγχρονου πολιτισμού. Κάθε κατηγορούμενος, ακόμη και αν έχει διαπράξει το απεχθέστερο έγκλημα, έχει το δικαίωμα πρόσληψης συνηγόρου και μάλιστα με την οικονομική αρωγή της Πολιτείας. Το δικαίωμα αυτό, θεμελιώνεται τόσο στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου (άρθρ. 6 παρ. 3γ), όσο και στο Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα του ΟΗΕ (άρθρ. 14 παρ. 3δ). Αλλά και κατά τον ισχύοντα Κώδικα Ποινικής Δικονομίας, ο συνήγορος διορίζεται είτε από τον ίδιο τον κατηγορούμενο (άρθρ. 96 παρ. 42), είτε από το δικαστή (άρθρ. 96 και 340), τόσο στην προδικασία, όσο και στο ακροατήριο.

2.Ο δικηγόρος οφείλει γενικά να αποδέχεται κάθε υπόθεση που του αναθέτουν, δεκτική υπεράσπισης (άρθρ. 46 παρ. 1 του Κώδικα των Δικηγόρων). Ως συνήγορος δε, κατά την εκτέλεση των καθηκόντων του έχει ευρύτατα όρια και ευχέρειες άσκησης των υπερασπιστικών δικαιωμάτων του εντολέα του, όπως αυτά προσδιορίζονται από τα ισχύοντα νομικά πλαίσια, ακόμη δε και να αρνείται την πασίδηλη ενοχή του εντολέα του (άρθρ. 6 παρ. 2 της ΕΣΔΑ).

3.Παράλληλα όμως, πρέπει να ασκεί τα καθήκοντά του, σύμφωνα με τους κανόνες που επιβάλλονται από τον Κώδικα των Δικηγόρων και τον Κώδικα Δεοντολογίας του δικηγορικού λειτουργήματος, που επιβάλλουν τον σεβασμό όλων των λοιπών παραγόντων της δίκης. Ειδικότερα, υποχρεούται να τηρεί την προσήκουσα ευπρέπεια και μετριότητα εκφράσεων κατά τον γραπτό και προφορικό του λόγο (άρθρ. 48 του Κώδικα των Δικηγόρων). Επίσης, κατά τον Κώδικα Δεοντολογίας (άρ. 1 τελ.), ο δικηγόρος πρέπει να εμφανίζεται και προς το κοινό, ως ουσιαστικό μέσο διαφύλαξης των δικαιωμάτων του ανθρώπου απέναντι στο κράτος.

4.Με βάση τις ανωτέρω διατυπωμένες αρχές, θα πρέπει να εκτιμηθούν τόσο το δικαίωμα υπεράσπισης, το οποίο είναι ιερό για κάθε κατηγορούμενο για ότι έπραξε ή δεν έπραξε, όσο και οι εκδηλούμενες από συνηγόρους συμπεριφορές, που θα κριθούν τελικά από τα αρμόδια πειθαρχικά όργανα του Δικηγορικού Συλλόγου.

5.Υπενθυμίζεται και πάλι, η αυστηρή απαγόρευση μεταφοράς στην τηλεόραση από δικηγόρους των εκκρεμών στη Δικαιοσύνη υποθέσεων, καθώς και η αυστηρή τήρηση της μυστικότητας της προδικασίας, της οποίας η συνεχής παραβίαση προσβάλλει βασικές αρχές του νομικού μας συστήματος.